İtalyan mutfağının en ikonik ve görsel olarak en çekici tatlılarından biri olan Crostata di Frutta, yani Meyveli Tart, incecik kıyır bir tart hamurunun, pürüzsüz ve zengin bir pastacı kremasının ve en taze mevsim meyvelerinin mükemmel birleşimidir. İtalya'nın hemen her bölgesinde farklı varyasyonları bulunsa da, genel yapısı itibarıyla Akdeniz'in güneşli iklimini sofralara taşıyan, hafif ve ferahlatıcı bir tatlıdır. Özellikle yaz aylarında çilek, kivi, böğürtlen gibi rengarenk meyvelerle süslenerek hem göze hem damağa hitap eder.
Crostata di Frutta'nın Özellikleri ve Kalori Miktarı
Crostata di Frutta, üç ana bileşenden oluşur:
- Pasta Frolla (Kıyır Hamur): Tereyağlı, hafif tatlı ve dağılan bir dokuya sahip klasik İtalyan tart hamuru.
- Crema Pasticcera (Pastacı Kreması): Yumurta sarısı, şeker, süt ve un/nişasta ile hazırlanan, vanilya aromalı, pürüzsüz ve yoğun bir krema.
- Taze Meyveler: Üzerini süslemek için kullanılan çilek, kivi, böğürtlen, frambuaz, üzüm gibi mevsimin en taze ve canlı meyveleri. Genellikle üzerine meyvelerin parlaklığını koruması için şeffaf bir jöle sürülür.
Kalori Miktarı: Crostata di Frutta'nın kalori miktarı, kullanılan hamur, krema ve meyve oranına göre büyük ölçüde değişir. Ortalama bir dilim (yaklaşık 120-150 gram) Crostata di Frutta, yaklaşık 350-550 kalori içerebilir. İçerdiği tereyağı, şeker ve krema nedeniyle daha yüksek kalorili tatlılardan biridir, bu nedenle porsiyon kontrolü önemlidir.
Artıları ve Eksileri
Artıları:
- Görsel Şölen: Rengarenk taze meyveler sayesinde estetik açıdan çok çekici ve davetkar bir tatlıdır.
- Lezzet Dengesi: Kıyır hamurun hafif tuzluluğu, kremanın tatlılığı ve meyvelerin ekşiliği/ferahlığı mükemmel bir denge oluşturur.
- Çok Yönlülük: Üzerindeki meyveler mevsimine göre değiştirilebilir, bu da her zaman yeni bir tat deneyimi sunar.
- Özel Günler İçin İdeal: Misafir ağırlama, doğum günleri veya özel kutlamalar için oldukça şık ve etkileyici bir seçenektir.
- Ferahlatıcı: Özellikle yaz aylarında, soğuk servis edildiğinde oldukça ferahlatıcı bir tatlıdır.
Eksileri:
- Zaman Alıcı: Hamur, krema ve meyve hazırlığı olmak üzere birden fazla aşamadan oluştuğu için yapımı nispeten zaman alıcıdır.
- Hassas Saklama: İçerdiği krema ve taze meyveler nedeniyle buzdolabında saklanması ve tüketim süresi kısadır (genellikle 2-3 gün).
- Yüksek Kalori: Tereyağı ve şeker içeriği nedeniyle kalorisi diğer bazı tatlılara göre daha yüksektir.
- Malzeme Maliyeti: Taze mevsim meyveleri ve tereyağı gibi kaliteli malzemeler kullanıldığında maliyeti artabilir.
Hangi Hastalıklara İyi Gelmez (Potansiyel Riskler)
Crostata di Frutta, lezzetli bir tatlı olsa da, içerdiği malzemeler ve besin değerleri nedeniyle belirli sağlık durumları olan kişiler için dikkatli tüketilmesi gereken bir seçenektir:
- Diyabet: Yüksek şeker ve karbonhidrat içeriği nedeniyle kan şekerini hızla yükseltebilir. Diyabet hastaları için kesinlikle uygun değildir.
- Obezite/Kilo Kontrolü: Yüksek kalorili, yağlı ve şekerli olduğu için kilo kontrolü hedefleyen kişilerin çok sınırlı miktarda ve nadiren tüketmesi önerilir.
- Çölyak/Gluten Hassasiyeti: Tart hamuru buğday unu içerdiği için gluten hassasiyeti veya çölyak hastalığı olan kişiler için uygun değildir. Bu durumda glutensiz un karışımları kullanılarak tarif uyarlanmalıdır.
- Laktoz İntoleransı: Pastacı kreması süt içerdiği, hamuru ise tereyağı içerdiği için laktoz intoleransı olan kişilerde sindirim sorunlarına yol açabilir. Laktozsuz süt ve tereyağı veya bitkisel bazlı alternatifler kullanılabilir.
- Yüksek Kolesterol/Kalp Hastalığı: Tereyağı ve yumurta sarısı gibi hayvansal yağ ve kolesterol içeren malzemeler, bu tür rahatsızlıkları olan kişilerin dikkatli olmasını gerektirir.
Crostata di Frutta Tarifi (İtalyan Meyveli Tart Pasta Kremi)
Bu tarif, 24-26 cm çapında yuvarlak bir tart kalıbı için uygundur.
Malzemeler:
1. Pasta Frolla (Kıyır Hamur) İçin:
- 250 gr soğuk tereyağı, küp küp doğranmış
- 150 gr pudra şekeri
- 1 adet büyük boy yumurta
- 1 adet yumurta sarısı
- 400 gr un (yaklaşık 3.5 su bardağı)
- Bir tutam tuz
- 1 limonun rendelenmiş kabuğu (isteğe bağlı)
2. Crema Pasticcera (Pastacı Kreması) İçin:
- 500 ml süt
- 4 adet yumurta sarısı
- 150 gr toz şeker (yaklaşık 3/4 su bardağı)
- 50 gr mısır nişastası (yaklaşık 1/2 su bardağı)
- 1 çay kaşığı vanilya özütü veya 1 paket vanilin
- (İsteğe bağlı) 1 limon kabuğu parçası (süte koku vermek için)
3. Üzeri İçin Taze Meyveler:
- 250 gr çilek, ikiye veya dörde bölünmüş
- 2 adet kivi, dilimlenmiş
- 100 gr frambuaz veya böğürtlen
- (İsteğe bağlı) Üzüm, şeftali dilimleri vb.
- (İsteğe bağlı) Parlaklık için şeffaf tart jölesi veya kayısı marmelatı (biraz suyla inceltilip ısıtılmış)
Yapılışı:
A. Pasta Frolla (Tart Hamuru) Hazırlığı:
- Geniş bir kapta unu ve soğuk tereyağını parmak uçlarınızla veya mutfak robotunda kumlu bir kıvam alana kadar karıştırın.
- Pudra şekerini ve tuzu ekleyip karıştırın.
- Yumurtayı ve yumurta sarısını ekleyip hamur toparlanana kadar yoğurun. Hamuru fazla yoğurmamaya özen gösterin, yoksa sertleşebilir. Limon kabuğunu ekleyip hafifçe karıştırın.
- Hamuru streç filme sarın ve buzdolabında en az 30 dakika dinlendirin.
B. Crema Pasticcera (Pastacı Kreması) Hazırlığı:
- Küçük bir tencerede sütü ve (kullanıyorsanız) limon kabuğunu kısık ateşte ısıtın. Kaynama noktasına gelmeden ocaktan alın.
- Ayrı bir kapta yumurta sarılarını ve toz şekeri açık sarı ve kremsi olana kadar iyice çırpın. Mısır nişastasını ekleyip topak kalmayana kadar karıştırın.
- Sıcak sütün yarısını yavaşça yumurtalı karışıma, sürekli çırparak ekleyin. Bu, yumurtaların pişmesini önler (temperleme).
- Bu karışımı tenceredeki kalan sütün üzerine geri dökün. Orta ateşte sürekli karıştırarak, krema koyulaşana ve fokurdamaya başlayana kadar pişirin. Fokurdamaya başlayınca ocaktan alın ve vanilya özütünü ekleyip karıştırın.
- Kremayı ayrı bir kaseye alın. Üzerine krema ile temas edecek şekilde streç film örtün (kabuk tutmasını önlemek için) ve buzdolabında tamamen soğumaya bırakın.
C. Tartın Birleştirilmesi ve Pişirilmesi:
- Fırını 180°C'ye (350°F) ısıtın.
- Dinlenmiş hamuru hafifçe unlanmış tezgahta tart kalıbınızın boyutuna göre açın. Hamuru kalıba dikkatlice yerleştirin, kenarlarını düzeltin ve fazlalıkları kesin. Hamurun tabanını çatalla birkaç yerinden delin.
- Hamurun üzerine fırın kağıdı serin ve kuru bakliyat veya tart ağırlıkları ile doldurun (kör pişirme). Bu, hamurun kabarmasını engeller.
- Önceden ısıtılmış fırında 15 dakika kör pişirme yapın. Ardından ağırlıkları ve fırın kağıdını çıkarıp 5-10 dakika daha, hamur altın rengi olana kadar pişirin. Fırından çıkarın ve tamamen soğumaya bırakın.
D. Tartın Meyvelerle Süslenmesi:
- Tamamen soğumuş tart hamurunun içine soğuk pastacı kremasını eşit şekilde yayın.
- Hazırladığınız taze meyveleri kremanın üzerine dilediğiniz gibi, estetik bir biçimde dizin.
- (İsteğe bağlı) Eğer kullanıyorsanız, hazırladığınız şeffaf tart jölesini veya inceltilmiş kayısı marmelatını fırça yardımıyla meyvelerin üzerine sürün. Bu, meyvelerin parlak kalmasını ve daha uzun süre taze görünmesini sağlar.
- Tartı servis etmeden önce buzdolabında en az 1-2 saat daha soğutun.
Afiyet olsun!
